احتمالاً شما نیز افرادی را در اطراف خود مشاهده کرده اید که به طور مکرر دچار بیماری میشوند. این پدیده میتواند ناشی از دلایل متعددی باشد که نیازمند مداخله درمانی است. بیماریهای مکرر افراد ممکن است ریشه در عوامل مختلفی چون ضعف سیستم ایمنی بدن، سبک زندگی ناسالم، محیط زیست آلوده و همچنین عدم دسترسی مناسب به خدمات بهداشتی-درمانی داشته باشد. شناسایی و رفع این عوامل زمینهساز بیماری میتواند به کاهش میزان ابتلای افراد به بیماریهای متعدد کمک نماید.
این موضوع که چرا برخی افراد نسبت به سایرین بیشتر مستعد ابتلا به بیماری هستند، همواره مورد توجه و بررسی بوده است. اگرچه میکروب ها و عوامل خارجی نقش مهمی در بروز بیماری ایفا می کنند، اما عوامل متعددی وجود دارند که می توانند موجب افزایش آسیب پذیری فرد و تضعیف سیستم ایمنی بدن شوند. در این مقاله، به بررسی این عوامل و گروه های آسیب پذیرتر خواهیم پرداخت. اگر جزو این دسته از افراد هستید، توصیه می شود که مراقبت بیشتری از سلامت خود داشته باشید.
استرس مداوم عملکرد صحیح سیستم ایمنی بدن را دشوار میکند و پاسخ ایمنی بدن شما را ضعیف می کند. استرس نه تنها بر عملکرد سیستم ایمنی بدن اثر می گذارد بلکه استرس کنترل نشده میتواند بر الگوی خواب، خلقوخو، رژیم غذایی و میزان فعالیت بدنی ما تأثیر بگذارد و دفاع در برابر ویروسها را دشوار کند. اگر نمیتوانید نگرانی خود را برطرف کنید یا مانعی برای زندگی عادی شما میباشد با پزشک خود صحبت کنید.
خشم یک حالت هیجانی و ذهنی محسوب میشود که با برانگیختگی جسمی و افکار پرخاشگرانه همراه است و بسیاری از افراد آن را تجربه می کنند اما عصبانیت های مکرر سیستم ایمنی بدن را تضعیف می کند و به همین خاطر افراد عصبی در معرض انواع خاصی از عفونت قرار میگیرند. عصبانیت خطر آسیب به ریه را افزایش می دهد زیرا هورمونهای استرس باعث ایجاد التهاب در مجاری تنفسی افراد میشود.
یک رژیم غذایی متعادل و مصرف میوه و سبزیجات موجب تقویت سیستم ایمنی برای مقابله با عفونتها میشود. افراد پر خور که بیشتر از غذاهای چرب استفاده می کنند، بیشتر به بیماری دچار می شوند، رژیمهای غذایی پرچرب با گذشت زمان تعادل باکتریهای روده را که به پاسخهای ایمنی کمک میکنند، برهم زده و اثر مهاری بر روی گلبولهای سفید خون دارند و به همین خاطر فرد به انواع بیماری دچار می شود.
نه تنها افراط در مصرف غذا موجب بیماری می شود بلکه تفریط در مصرف برخی غذاها نیز ممکن است فرد را در معرض برخی بیماری ها قرار دهد. یکی از علتهای که تفریط در مصرف مواد غذایی بدن را مستعد بیماری میکند، کمبود برخی عوامل غذایی است. یک رژیم غذایی متعادل روی، بتاکاروتن، ویتامینها و سایر مواد مغذی مورد نیاز بدن سالم را در خود جای دادهاند. میتوان گفت اشخاصی که دچار کمبود مواد غذایی و ویتامین میشوند میکروب سراغشان میآید و مریض میشوند.
تحقیقات ثابت نموده افرادی که کمتر از یک بار در هفته ورزش هوازی انجام میدهند، بیشتر در معرض خطر ابتلاء به عفونت دستگاه تنفسی فوقانی و ابتلاء به بیماریها و عفونتها قرار می گیرند. ورزش منظم هوازی باعث تقویت سیستم ایمنی و کمتر مریض شدن میشود.
صبحانه از وعده های اصلی غذایی می باشد. مصرف مواد مغذی در صبحانه که با شروع روز همراه است؛ کلیدی برای حمایت از سیستم ایمنی است. صبحانه باید از انواع پروتئین ها، فیبر، اسید های چرب غیر التهابی و کربوهیدرات های مفید تشکیل شده باشد. صبحانه های سرشار از قند و چربی موجب ایجاد التهاب در بدن شده و سیستم ایمنی را تضعیف کند.
استعمال سیگار، قلیان و... توانایی بدن شما را برای مبارزه با میکروبها ضعیف می کند زیرا نیکوتین سبب افزایش سطح کورتیزول و کاهش تشکیل آنتی بادی توسط لنفوسیتهای B و پاسخ لنفوسیتهای T به آنتی ژنها می شود. همچنین سیگارهای الکترونیکی نیز خطرناک است زیرا بخار حاصل از سیگارهای الکترونیکی به ریهها آسیب رسانده و آنها را در معرض عفونت قرار می دهد. نوشیدن بیش از حد الکل روند حمله گلبولهای سفید به باکتریها و ویروسها و تجزیه آنها را مختل میکند ومیتواند پاسخ سیستم ایمنی بدن به عوامل بیماری زای مهاجم را کاهش دهد.
گیرنده ویتامین D و آنزیم های فعال کننده آن بر سطح همه سلول های سفید خون قرار دارد و این سلولهای ایمونولوژیک قادر به سنتز متابولیت فعال ویتامین D هستند، به همین خاطر ویتامین D اثرات مفیدی در بهبود مکانیسم های سیستم ایمنی در بدن دارد و این ویتامین نه تنها برای حفظ استخوانهای سالم و قوی و یا سلولهای خونی سالم مورد نیاز است، بلکه ویتامین D به تقویت سیستم ایمنی بدن نیز کمک میکند.
کمبود خواب ناشی از بی خوابی یا کاهش کیفیت خواب تاثیر منفی بر بدن گذاشته و عواقب خطرناکی برای سلامتی به دنبال دارد. در طول خواب بدن پروتئین های خاصی (به نام سیتوکین ها) را که به سیستم ایمنی بدن کمک می کنند، آزاد می کند. اگر خواب کافی نداشته باشید، ممکن است بدن شما نتواند مهاجمانی، چون ویروسها و باکتریها را دفع کند. کمبود خواب در طولانی مدت خطر ابتلا به بیماریها را افزایش میدهد.