آلودگی هوا تأثیر بسیار نامطلوبی بر سلامت انسان دارد. یکی از راهکارهای مؤثر برای کاهش و پیشگیری از پیامدهای زیانبار آلودگی هوا، داشتن رژیم غذایی مناسب و برنامهریزی دقیق در زمینه تغذیه است. با اتخاذ یک برنامه غذایی سالم و متعادل، میتوان تا حد زیادی از آثار سوء آلودگی هوا بر سلامت فردی جلوگیری نمود. رعایت اصول تغذیه مناسب در کنار سایر اقدامات پیشگیرانه، یک راهکار کارآمد برای حفظ و ارتقای سلامت در شرایط آلودگی هوا محسوب میشود.
امروزه آلودگی هوا به یک پدیده ی خطرناک جهانی و مشکلی عمده در کشورهای در حال توسعه تبدیل شده است. بر اساس اعلام سازمان بهداشت جهانی، سالانه حدود 7 میلیون نفر به دلیل آلودگی هوا جان خود را از دست می دهند. در این راستا، تغذیه مناسب می تواند نقش مهمی در مقابله با خطرات ناشی از آلودگی هوا ایفا کند. مصرف مواد غذایی غنی از آنتی اکسیدان ها، ویتامین ها و مواد معدنی می تواند به تقویت سیستم ایمنی بدن و کاهش آسیب های ناشی از آلودگی هوا کمک کند. همچنین، رعایت اصول تغذیه سالم و متعادل می تواند به بهبود سلامت عمومی افراد در مواجهه با آلودگی هوا منجر شود. بنابراین، توجه به تغذیه مناسب به عنوان یک راهکار مؤثر در مقابله با خطرات آلودگی هوا مورد توجه قرار گرفته است.
این آمار همچنان رو به افزایش است و حتی در مناطقی که آلودگی چندانی ندارند برخی مشاغل مانند رانندگان کامیون و سایر کارگران که در معرض انتشار زیاد گازوئیل هستند، بیشتر در معرض بیماری های تنفسی قرار می گیرند اما با مصرف برخی غذاها و میوه ها می توان خطرات آلودگی هوا را تا حدی زیادی کنترل کرد. بنابراین با مصرف برخی غذاها و میوه ها خطرات آلودگی هوا را کاهش دهید.
در صورت تنفس هوای آلوده، ذرات معلق و سایر آلاینده ها وارد ریه ها شده و موجب التهاب می شود. این امر منجر به بروز بیماری های تنفسی مانند برونشیت مزمن، آمفیزم، بیماری قلبی، سرطان ریه، آسم، خس خس سینه، سرفه و مشکلات تنفس می گردد.
در صورت ابتلا به بیماری های قلبی و تنفسی، قرار گرفتن در معرض آلاینده های هوا، وضعیت تان را وخیم تر می کند. اگرچه محافظت از خود در برابر آلودگی با ماسک امکان پذیر است، اما می توانید اقدامات دیگری برای جلوگیری از ورود آلودگی به بدن انجام دهید.
روغن زیتون به دلیل داشتن آلفا توکوفرول، ویتامین ایی و اسیدهای چرب، در بهبود عملکرد ریه و کاهش التهاب مفید است. یکی از بهترین روش ها برای مصرف روغن زیتون استفاده از آن در تهیه سالاد است زیرا
روغن زیتون تحمل حرارت بالا را ندارد و در صورت حرارت دیدن ترکیبات آن تغییر کرده و از خواص آن کاسته می شود.
بذر کتان دارای مقادیر زیادی فیتواستروژن و اسیدهای چرب امگا 3 است. فیتواستروژن ها دارای خواص ضد اکسیدانی هستند که به کاهش علائم آسم و سایر واکنش های آلرژیک کمک می کنند. بذر کتان را می توانید روزانه در اسموتی ها، سالادها و یا به غذاهای پخته شده اضافه کنید.
تحقیقات ارتباط بین کاهش سطح ویتامین ایی و بیماری های ریوی مانند آسم را نشان می دهد، به همین دلیل در برنامه غذایی خود غذاهایی مانند آووکادو و اسفناج، که سرشار از ویتامین ایی است را بگنجانید تا اثرات آلودگی هوا را خنثی کنید.
مطالعات نشان می دهد کلم بروکلی به دلیل داشتن سولفورافان، خاصیت ضد سرطانی دارد و افرادی که آن را در رژیم غذایی خود دارند سموم مرتبط با آلودگی هوا و ریزگردها را بهتر دفع می کنند. علاوه بر مصرف کلم بروکلی، سایر سبزیجات خطر ابتلا به بیماری های تحلیل برنده به ویژه سرطان ها را کاهش می دهد.
گوجه فرنگی به دلیل داشتن لیکوپن و آنتی اکسیدان از ابتلای افراد به بیماری های تنفسی محافظت می کند بنابراین آن را در رژیم غذایی خود بگنجانید.
زردچوبه به دلیل خاصیت آنتی اکسیدانی از بدن در برابر سموم و آلاینده ها محافظت می کند.
مصرف ویتامین دی به میزان کافی و مناسب در شرایط آلودگی هوا بسیار بیشتر از قبل اهمیت دارد پس لازم است منابع ویتامین D هم که پیش از این به صورت کامل در بخش بهداشت و سلامت نمناک به آنها اشاره شد را در برنامه غذایی روزانه تان باشند.
مصرف غذاهایی حاوی سلنیوم و بتاکاروتن در روزهایی که هوای شهر آلوده است توصیه می شود . غلات سبوس دار و غذاهای دریایی حاوی سلنیوم هستند و سبزیجاتی مانند طالبی، انبه، کدو تنبل، فلفل، اسفناج، کلم و زردآلو به میزان قابل توجهی بتاکاروتن دارند.
مصرف تنقلاتی که ارزش غذایی خاصی ندارند مانند چیپس و پفک و نوشابه های گازدار را به حداقل ممکن برسانید.
سوسیس و کالباس رااز برنامه ی غذایی خود کامل حذف کنید چراکه به دلیل داشتن مواد افزودنی و نگهدارنده مصرف آنها برای افرادی که در معرض هوای آلوده قرار دارند توصیه نمی شوند.