گازگرفتگی حیواناتی همچون سگ و گربه امری است که باید با جدیت و دقت بالا مورد توجه قرار گیرد. در چنین مواردی، اقدامات فوری و مناسب ضروری است تا از بروز خطرات و عوارض احتمالی بعدی پیشگیری شود. این امر اهمیت زیادی دارد و نباید آن را دست کم گرفت، زیرا در صورت بی توجهی، ممکن است عواقب جبران ناپذیری به بار آید. بنابراین، سریعاً باید اقدامات لازم را انجام داد تا از آسیب های بعدی در امان ماند.
در سالهای اخیر، آمار حیوانگزیدگی در کشور به طرز نگرانکنندهای افزایش یافته است. متأسفانه، اخبار و تصاویر مربوط به سگگزیدگی کودکان به طور مرتب در فضای مجازی منتشر میشود. علیرغم هشدارهای کارشناسان، برخی افراد همچنان به منظور تغذیه، بازی و سایر اهداف به نزدیکی با حیوانات اقدام میکنند و با گازگرفتگی سگ، گربه و سایر حیوانات مواجه میشوند. پس از چنین حوادثی، اقدامات مناسب اهمیت زیادی دارند و میتوانند جان فرد را نجات دهند. در این مقاله، به بررسی اقدامات لازم پس از گازگرفتگی سگ و گربه خواهیم پرداخت.
از طریق گزش حیوانات هار نوعی بیماری ویروسی به نام هاری به انسان منتقل میشود. این ویروس عصب دوست است، به نخاع و در نهایت مغز میرسد و منجر به ایجاد التهابی در مغز به نام آنسفالیت میشود. هاری دو شکل دارد؛ یک فرم آن آشکار است که حیوان پرخاشگر میشود و حمله میکند و یک فرم هم که به آن فرمِ کُمون یا خاموش هاری میگویند، حیوان ترسو میشود و از نور و صدا میترسد و.... ولی اکثر انواع هاری از نوع آشکار هستند که حیوان حمله میکند و گاز میگیرد. در هر دو فرم هاری، برای انسانی که درگیر هاری شده باشد، هیچ درمانی وجود ندارد پس لازم است که بعد از گزیده شدن، خیلی سریع و بلافاصله خود را به مراکز بهداشت برسانید.
بعد از گزش واکسیناسیون هاری تنها راه نجات از ابتلا به بیماری و مرگ حتمی شناخته میشود. در مراکز بهداشت در 3 نوبت واکسن هاری تزریق میکنند اما اگر فرد بگذارد زمان بگذرد و بعد مراجعه کند، زمان طلایی از دست میرود و مرگ او حتمی است بنابراین زمان طلایی برای انتقال فرد گزیدهشده به بیمارستان خیلی خیلی مهم است.
مهم ترین اقدام بعد از هرگونه خراش یا گاز گرفتگی توسط حیواناتی مانند سگ، گربه، شغال، اسب، گاو و روباه شستشوی محل گزیدگی فورا و در حد 30 دقیقه با آب و صابون است، سپس فرد خیلی سریع به مرکز بهداشت انتقال یابد تا واکسن هاری به او تزریق شود.
پس اگر گربه یا سگ شما را گاز گرفت، باید:
همانطور که گفتیم مهم ترین اقدام بعد از گازگرفتگی سگ و گربه مراجعه خیلی سریع به پزشک است. تمام موارد حیوان گزیدگی چه اهلی و چه وحشی را حتی اگر حیوانِ گزنده، سگ دارای قلاده و سابقه واکسیناسیون کامل نیز باشد، باید هاری تلقی کرد و بیمار را فوراً تحت اقدامات پیشگیری و درمان هاری قرار داد. یعنی داشتن سابقه واکسیناسیون حیوان مانعی برای انجام «سرو واکسیناسیون» فرد نیست. علائم نگران کننده بعد از گازگرفتگی سگ و گربه عبارتند از:
برابی کنترل هاری و حیوان گزیدگی اقدامات زیر باید صورت گیرد: