ژله‌ای شدن مدفوع ممکن است حاکی از وجود مشکلات پزشکی اساسی باشد. این پدیده می‌تواند نتیجه بروز هموروئید یا آلودگی انگلی باشد. علاوه بر این، آلرژی‌های غذایی نیز ممکن است یکی از عوامل مؤثر در ایجاد مخاطی‌شدن مدفوع محسوب شوند. بنابراین، بررسی علل زمینه‌ای این مشکل توسط متخصصان پزشکی حائز اهمیت است تا بتوان درمان مناسب و موثری را ارائه نمود.
این تغییر گاهی نگران کننده نیست اما اگر این مشکل مداوم باشد می تواند حائز اهمیت باشد. در این بخش از بهداشت و سلامت نمناک علت ژله ای شدن مدفوع یا وجود مخاط در مدفوع را برایتان آورده ایم.
مخاط ماده ای ژله مانند می باشد که توسط غشاهای مخاطی ترشح می شود و پوشش دهنده دستگاه تنفسی، دستگاه گوارش و دستگاه تناسلی است. مخاط در دستگاه گوارش پوشش روده بزرگ را لیز و روان می کند دفع مدفوع را راحت می سازد .
وجود مقدار کمی مخاط شفاف در مدفوع نگران کننده نیست و نشانه بروز اختلال گوارشی نمی باشد اما در صورتی مخاط روزانه در مدفوع دیده شود و با علائم دیگری مانند باشد، درد، خونریزی یا تغییراتی در عادات اجابت مزاج همراه باشد، باید به پزشک مراجعه نمود.
تشخیص و آزمایش نمونه مدفوع
پس از مشاهده مخاط در مدفوع پزشک آزمایش مدفوع برای شناسایی انگل ها، باکتری ها و دیگر بیماری ها تجویز می کند. اگر تست برای وجود باکتری هایی مانند کامپیلوباکتر، سالمونلا، شیگلا و یا غیره مثبت باشد، پزشک ممکن است آنتی بیوتیک تجویز نماید.
اگر تست منفی باشد ، ممکن است عامل ایجاد مخاط در مدفوع یک باکتری کمتر رایج مانند آئروموناس، Plesiomonas، یرسینیا انتروکلی باشد. پزشک ممکن است برای بررسی دقیق تر آزمایش خون، کولونوسکوپی، آندوسکوپی و یا حتی CT اسکن تجویز نماید.
افزایش موکوس (مخاط) همچنین می تواند نشانه ای از بیماری باشد ، که در ادامه به این بیماری ها اشاره می کنیم .
سندرم روده تحریک پذیر
اعصاب موجود در روده در افراد مبتلا به سندرم روده تحریک پذیرممکن است بیش از حد حساس شده باشد. این افراد علائمی مانند دل پیچه، نفخ، احساس عدم تخلیه کامل روده ، وجود مخاط مایل به سفید در مدفوع ، تغییر در عادات اجابت مزاج و... دارند.
این افراد گاهی دچار اسهال شده و گاهی مبتلا به یبوست می شوند. این علائم بلافاصله پس از صرف وعده های غذایی بروز می کند .
کولیت اولسراتیو
این بیماری که روده بزرگ و رکتوم را تحت تأثیر قرار می دهد ، نوعی بیماری التهابی روده است. این وضعیت ممکن است سبب ایجاد زخم در کولون یا روده بزرگ گردد و با علائمی مانند مدفوع خونی، وجود چرک و مخاط در مدفوع، درد رکتال (ناحیه ای از راست روده)، دل درد و دل پیچه، کاهش وزن، اسهال، نیاز شدید به دفع، ناتوانی در دفع مدفوع و... همراه باشد.
بیماری کرون
بیماری کرون یک بیماری التهابی روده است که می تواند هر ناحیه از دستگاه گوارش را تحت تأثیر قرار دهد. علت این بیماری عوامل ژنتیکی یا پاسخ غیر طبیعی ایمنی می باشد .
وجود چرک یا خون در مدفوع، دل درد، دل پیچه، کاهش اشتها، از دست دادن وزن، اسهال، افزایش خطر ابتلا به فیستول و ... از علائم این بیماری هستند. بیماری کرون با احتمال کمتری به تولید افزایش مقدار مخاط در مدفوع منجر می شود.
هموروئید
هموروئید یا بواسیر بیماری است که با تورم وریدی روده یا داخل اسفنکتر مقعد مشخص می گردد و علائمی مانند درد، خارش مقعد، وجود خون و مخاط در مدفوع و ... را به همراه دارد.
انگل روده ای
انگل های روده ای (کرم های روده، مانند کرم نواری، کرمک یا کرم سنجاقی، کرم حلقوی و غیره و تک یاختگانی مانند ژیاردیا و کریپتوسپوریدیوم )را شامل می شوند. چنانچه پیش از این هم در بخش سلامت نمناک اشاره کردیم پس از تکثیر این انگلها علائمی مانند دیسنتری (مدفوع شل حاوی خون و مخاط)، دل درد، اسهال، گاز معده، نفخ، خستگی، تهوع، استفراغ، کاهش وزن و ... بروز پیدا می کند.
مسمومیت غذایی
مصرف غذا و آب آلوده ممکن است منجر به مسمومیت غذایی گردد. مسمومیت غذایی با علائمی مانند دل پیچه، دل درد، تب، اسهال آبکی، تهوع، استفراغ و ... همراه است.
دیورتیکولیت
دیورتیکول ، برآمدگی های کیسه مانند کوچکی هستند که در نقاط ضعیف در روده شکل می گیرند. نقاط ضعیف در روده به دلیل دفع مدفوع بسیار سفت و سخت شکل می گیرد. اگر این کیسه ها عفونی یا ملتهب شوند، دیورتیکولیت تشخیص داده می شود و این افراد علائمی مانند حساسیت به لمس، نفخ، درد، تهوع، استفراغ، اسهال یا یبوست و ... دارند.
انسداد روده
انسداد و گرفتگی جزئی یا کامل روده اغلب به علت عفونتهای باکتریایی یا ویروسی یا انسداد مکانیکی (چسبندگی، فتق، پیچ خوردگی روده، وجود تومور، مدفوع فشرده و غیره) ایجاد می شود . افرادی که به این عارضه دچار می شوند به علائمی مانند یبوست، اسهال، نفخ، دل درد، دل پیچه و وجود مخاط در مدفوع و... مبتلا می گردند.
کم شدن آب بدن و یبوست نیز می تواند مخاط را از روده بزرگ دفع کند.
اگر فردی تحت شیمی درمانی یا پرتو درمانی باشد، بدن ممکن است با از دست دادن شدید مخاط، که به نام موکوزیت دستگاه گوارش شناخته می شود، رنج ببرد.
آلرژی غذایی
آلرژی غذایی مثل آلرژی به آجیل، لاکتوز و یا گلوتن می تواند بلغم در مدفوع را افزایش دهد . آلرژی غذایی با علائمی مانند نفخ ، اسهال ، ضایعات پوستی ، یبوست همراه است . اگر پس از خوردن یک ماده غذایی خاص خون یا مخاط در مدفوع دیدید ممکن است به آن ماده حساسیت داشته باشید.
مدفوعی شبیه لجن سبز با رشته های براق و درخشان، نشانۀ وجود مخاط است. هنگامی که ترشح بزاق دهان نوزاد زیاد است، مخاط موجود در بزاق اغلب هضم نمی شود و در مدفوع بروز می یابد .
وجود مخاط در مدفوع می تواند نشانۀ عفونت یا آلرژی نیز باشد.
اگر نوزاد شما از شیر شما تغذیه می کند ، ژله ای و بد و شدن مدفوعش می تواند به دلیل غذایی باشد که شما مصرف می کنید . بخش سلامت نمناک توصیه می کند که اگر این مدفوع را به مدت دو روز یا بیشتر در پوشک نوزاد دیده شود، به پزشک مراجعه کنید.
در زمان های مختلف سطح مخاط در مدفوع متغیر است .
تولید موکوس در حد نرمال در بدن بستگی به باکتری های موجود در روده دارد.
اگر متوجه تجمع بیش از حد خلط در مدفوع و علائم دیگر بیماری های گوارشی شدید، حتما به متخصص گوارش مراجعه کنید.
