گودی کمر، که به آن قوس و فرورفتگی شدید ستون فقرات نیز گفته می‌شود، یک وضعیت پزشکی است که به طور معمول موجب ایجاد کمردرد می‌گردد. این مشکل ممکن است در هر سنی و به دلایل متعددی از جمله چاقی، ضعف عضلات هسته، آسیب‌های ناشی از فعالیت‌های جسمی یا حتی عوامل ژنتیکی به وجود آید. بنابراین، شناسایی علت اصلی گودی کمر و اتخاذ اقدامات درمانی مناسب در جهت اصلاح آن از اهمیت بالایی برخوردار است تا بتوان از بروز کمردرد و سایر عوارض آن جلوگیری کرد.
گودی کمر به عنوان انحنای شدید ستون فقرات شناخته می شود. این تفاوت با منحنی های معمول ستون فقرات در نواحی گردنی, سینه ای و کمری متفاوت است و تا حدی به گردن (در نزدیکی گردن) نزدیک تر است. منحنی های طبیعی ستون فقرات، سر را روی لگن قرار می دهند و به عنوان جذب کننده شوک برای توزیع تنش مکانیکی در طول حرکت عمل می کنند. این موضوع به طور مفصل بررسی شده و راهکارهای مراقبتی برای کاهش گودی کمر ارائه می گردد.
همانطور که در بخش سلامت نمناک اشاره کرده ایم گودی کمر در تمام گروه های سنی دیده می شود و این مشکل عمدتاً بر ستون فقرات کمری تاثیر می گذارد, اما می تواند در گردن هم رخ دهد.
برخی از فرایندهای بیماری می توانند بر انسجام ساختاری ستون فقرات تاثیر داشته باشند و به گودی کمر کمک کنند. همانطور که در این بخش از سلامت نمناک خواهیم گفت برخی علل شایع عبارتند از:کایفوز, چاقی و پوکی استخوان.
چنانچه در بخش سلامت نمناک گفته شده است گودی کمر می تواند بر افراد در هر سنی تاثیر بگذارد که شرایط و عوامل مشخصی می توانند خطر گودی کمر را افزایش دهند. مانند:
اسپوندیلولیستیس یک بیماری ستون فقراتی است که در آن یکی از مهره های کمر به سمت استخوانی پایین برود. معمولاً با درمان یا جراحی خوب می شود.
آکوندروپلازی یکی از شایع ترین عارضه کوتولگی است.
پوکی استخوان یک بیماری استخوانی است که باعث از بین رفتن تراکم استخوان می شود که خطر شکستگی شما را افزایش می دهد.
استئوسارکوم یک سرطان استخوانی است که در نزدیکی زانو, یا استخوان بازوی بالایی نزدیک شانه ایجاد می شود.
چاقی یک بیماری همه گیر در جهان است که افراد را در معرض خطر بیماری های جدی مانند دیابت نوع, بیماری قلبی, و سرطان قرار می دهد.
گودی کمر انواعی دارد و به دسته های مختلف تقسیم می شود که شامل:
گودی کمر در پایین کمر یا ستون فقرات رایج ترین نوع است. راحت ترین راه برای بررسی این وضعیت این است که به پشت خود بر روی یک سطح صاف دراز بکشید. شما باید بتوانید دست خود را زیر قسمت کمر خود قرار دهید. شخصی که گودی کمر دارد، فضای زیادی بین کمر و سطح زمین خواهد داشت.
در ستون فقرات سالم، گردن شما باید به شکل C بسیار بزرگ باشد و منحنی به پشت گردن شما اشاره می کند. گودی مهره های گردنی زمانی اتفاق می افتد که ستون فقرات شما در ناحیه گردن معمولاً همان طور که باید خم نمی شود. می تواند به این معنی باشد:
*منحنی زیادی وجود دارد. این منحنی در جهت غلطی وجود دارد و همچنین گودی گردن نیز نامیده می شود. این منحنی به سمت راست حرکت کرده است. این منحنی به سمت چپ کشیده شده است.
طبق آنچه در این بخش مهم از سلامت نمناک برای افراد دچار گودی کمر عنوان شده است معمول ترین علائم گودی کمر درد ماهیچه ای است. وقتی ستون فقرات شما به طور غیر عادی خم می شود، ماهیچه هایتان به جهت های مختلف کشیده می شوند و باعث می شوند که منقبض یا منبسط شوند.
اگر گودی گردنی دارید، درد می تواند به گردن، شانه ها و پشت گردن شما کشیده شود. همچنین ممکن است محدود شدن حرکت گردن و یا کمرتان را نیز تجربه کنید. می توانید با دراز کشیدن روی یک سطح صاف و چک کردن فضای بین انحنای گردن و کمر و زمین خودتان را چک کنید.
اگر علائم دیگری را تجربه می کنید، با پزشک قرار ملاقات بگذارید، علائمی مثل:
اغلب, گودی کمر در کودکان بدون هیچ علت شناخته شده ظاهر می شود. این اتفاق زمانی می افتد که ماهیچه های دور باسن کودک شما ضعیف یا سفت و سخت می شوند. گودی کمر به طور معمول با رشد کودکان خود اصلاح می شود.
همچنین قوس کمری می تواند نشانه یک نابجایی باسن باشد, به خصوص اگر کودکتان با ماشین تصادف کرده و یا جایی افتاده باشد. شرایط دیگری که می تواند باعث افزایش گودی کمر در کودکان شود, معمولاً به سیستم عصبی و مشکلات عضلانی مربوط می شود. این شرایط نادر هستند، مثل:
مینولومینگوسئل، یک حالت ارثی که در آن نخاع دارای شکافی در استخوان های کمر هستند. دیستروفی عضلانی, گروهی از اختلالات ارثی که باعث ضعف عضلانی می شوند. آتروفی عضلانی ستون فقرات, بیماری ارثی که باعث حرکات غیرارادی می شود. آرتروگریپوزیس، یک مشکل که در هنگام تولد رخ می دهد، جایی که مفاصل می توانند به اندازه طبیعی حرکت کنند.
همانطور که در بخش سلامت نمناک اشاره کرده ایم بسیاری از زنان باردار از درد کمر رنج می برند و نشانه های گودی کمر, شکم برآمده و باسن را دارند. اما تحقیقات نشان می دهد که گودی کمر در دوران بارداری در واقع ستون فقرات شما است تا مرکز ثقل شما را تغییر دهد. درد کلی ممکن است به خاطر تغییر جریان خون در بدن شما باشد و درد به احتمال زیاد بعد از زایمان برطرف می شود.
پزشک شما به سوابق پزشکی نگاه خواهد کرد, معاینه فیزیکی انجام خواهد داد و از علائم دیگر برای کمک به تعیین میزان قوس کمرتان استفاده می کند. آن ها این موارد را بررسی می کنند:
همچنین ممکن است این سوالات را بپرسد:
بعد از اینها, پزشک آزمایش ها را ترتیب خواهد داد, از جمله اشعه ایکس از ستون فقرات شما برای دیدن زاویه انحنای کمر.
بیشتر افراد دارای گودی کمر نیاز به درمان پزشکی ندارند مگر اینکه موردشان شدید باشد. درمان گودی کمر بستگی به این دارد که گودی شما چقدر شدید است و نشانه های دیگری وجود دارد یا خیر. گزینه های درمان شامل:
گودی کمر در بیشتر افراد, مشکلات سلامتی قابل توجهی ایجاد نمی کند. اما مهم است که ستون فقرات سالمی را داشته باشیم، چون ستون فقرات مسئول بسیاری از حرکات و انعطاف پذیری های ما است. درمان نکردن گودی کمر می تواند منجر به ناراحتی طولانی مدت و افزایش خطر در این اندام ها شود:
در حالی که دستورالعمل های خاصی برای پیش گیری از گودی کمر وجود ندارد, اما می توانید برخی تمرینات را برای حفظ وضعیت خوب و سلامت ستون فقراتتان انجام دهید.
ایستادن طولانی مدت ممکن است منحنی ستون فقرات شما را تغییر دهد. براساس یک مطالعه, نشستن در منحنی پایین کمر به طور قابل توجهی کاهش می یابد. سعی کنید استراحت کنید. شما همچنین می خواهید مطمئن شوید که صندلی شما تکیه گاه کافی دارد. برای تمرین های زمینی باید حصیرهای یوگا داشته باشید.
اگر گودی کمرتان وقتی خم می شود اصلاح می شود, نیاز به درمان ندارید اما اگر خم می شوید و گودی کمرتان باقی بماند (منحنی انعطاف پذیر نیست), باید به دنبال درمان باشید. اگر درد دارید, باید به دنبال درمان باشید. بیشتر انعطاف پذیری, تحرک و فعالیت های روزانه به سلامتی ستون فقرات بستگی دارد.
