نفرولوژی به عنوان یکی از شاخه های تخصصی پزشکی، به مطالعه و درمان بیماری های مرتبط با کلیه ها اختصاص دارد. نفرولوژیست ها، متخصصانی هستند که بر روی اختلالات و بیماری هایی که بر عملکرد و سلامت کلیه ها تأثیر می گذارند، تمرکز می کنند. این پزشکان متخصص، با بررسی دقیق وضعیت کلیه ها و شناسایی علل بروز مشکلات کلیوی، اقدام به ارائه راهکارهای درمانی مناسب می نمایند تا سلامت این اندام حیاتی را بهبود بخشند.
نفرولوژیست متخصصی است که در زمینه نفرولوژی، یعنی مطالعه و درمان بیماری های مربوط به کلیه بزرگسالان و کودکان، به تحقیق و مطالعه می پردازد. نفرولوژیست در تشخیص و مدیریت بیماری های کلیوی نقش اساسی دارد، زیرا کلیه ها برای حفظ تعادل طبیعی مایعات و الکترولیت های بدن بسیار حیاتی هستند.
بیماری هایی مانند دیابت و فشار خون بالا به شدت کلیه را تحت تاثیر قرار می دهند و این نفرولوژیست است که با جلوگیری و درمان آسیب های کلیوی ناشی از این بیماری ها؛ در ارتباط است.
افرادی که به این بیماری ها دچار هستند باید نسبت به دارو ها و آزمایشات بالینی، مدیریت فشار خون بالا و دیابت، اپیدمیولوژی بیماری ها عفونت ها، مدیریت تغذیه و درمان بیماری های کلیوی؛ آگاهی داشته باشند.
در برخی از کشورها، بعد از اتمام دانشکده پزشکی عمومی، یک نفرولوژیست نیاز دارد تا دوره رزیدنتی را طی سه سال در یک دانشکده پزشکی داخلی بگذراند که این فرآیند با گذراندن دوسال یا بیشتر به دوره فلوشیپ نفرولوژی متصل می شود. گذراندن دوره داخلی سه ساله جهت گرفتن مدرک و نفرولوژیست شدن الزامی است.
همچنین نفرولوژیست ها باید توسط گروه آموزشی دانشکده پذیرفته شوند. جهت منطبق شدن با استانداردهای گروه آموزشی، آموزش و تربیت نیرو باید متناسب باشد.
علاوه بر آن نفرولوژیست نیاز خواهد داشت تا در آزمون گروه آموزشی شرکت کند. اگر یک متخصص آزمون را قبول شد، سپس او می تواند متخصص نورولوژی شود. نفرولوژیست ها به دو یا سه سال آموزش نیاز دارند تا فلوشیپ خود را در نفرولوژی دریافت کنند.
نفرولوژیست همچنین آموزش هایی را در این فرآیند را دریافت می کنند مانند بافت کلیوی، آسیب شناسی کلیه، سونوگرافی بافت کلیه، الحاق و جابه جایی موقت سوند شریان کلیه، جاگذاری سوند دیالیز و جاگذاری سوند دیالیز صفاق.
این افراد همچنین فرآیندهای تعویض پلاسمای خون را یاد می گیرند. آنها می توانند به عنوان نفرولوژیست عمومی، دیالیتیک یا پیوند آموزش ببینند. بعد از اتمام دوره آموزش آنها باید در آزمون تخصصی شرکت کنند.
پزشکانی که به عنوان پزشکان اطفال به مدت سه سال در حوزه پزشکی داخلی اطفال آموزش دیده اند می توانند برای نفرولوژی نیز آموزش ببینند. پزشکانی که در حوزه عمومی و کودکان آموزش می بینند ممکن است آموزش های اضافی نیز در زمینه نفرولوژی کودکان و بزرگسالان ببینند.
اگر نفرولوژیست شما را ویزیت کند، ممکن است چندین تست و روش های تشخیصی مختلفی را جهت مقایسه نتایج انجام دهند.
دامنه ی گسترده ای از تست ها می تواند برای ارزیابی عملکرد کلیه های شما انجام شود. این تست ها به طور معمول یا میتواند بر روی نمونه خون یا اینکه بر روی نمونه ادرار انجام شود.
نرخ فیلتراسیون گلومرول
این تست چگونگی اندازه تصفیه کنندگی خون توسط کلیه را اندازه می گیرد. این معیار در افراد مبتلا به بیماری کلیوی کاهش می یابد.
سرم کراتینین
کراتینین یک ماده دفع شدنی در بدن است و به مقدار زیادی در خون افرادی که دچار سو عملکرد کلیه هستند وجود دارد.
نیتروژن اوره خون
این ماده نیز مانند کراتینین یک ماده دفعی است که در صورت وجود مقدار زیاد آن در خون نشانه عدم عملکرد صحیح کلیه می باشد.
آنالیز ادرار
این نمونه ادرار می تواند با یک سنجش، PH و همچنین وجود مقادیر غیر عادی خون، گلوکز، پروتئین یا باکتری آزمایش شود.
نسبت آلبومین/کراتینین
این آزمایش ادرار مقدار پروتئین آلبومین را در ادرار شما اندازه می گیرد. وجود آلبومین در ادرار به معنای عدم عملکرد صحیح کلیه است.
جمع آوری 24 ساعته ادرار
این روش از محتوای خاصی برای جمع آوری ادرار در مدت 24 ساعت استفاده می کند. آزمایشات بیشتری می تواند بر روی این نمونه انجام شود.
این روش مقدار کراتین را در دو نمونه خون و ادرار جمع آوری شده 24 ساعته اندازه می گیرد که به منظور محاسبه مقدار کراتینینی که از خون به ادرار می رود، استفاده می شود.
علاوه بر بازدید و مقایسه نتایج تست های آزمایشی، یک نفرولوژیست ممکن است با دیگر متخصصین طی رویه های ذیل همکاری کند:
در پاسخ به سوالی که کاربری ار بخش سلامت نمناک داشت باید بگوییم که رشته های نفرولوژی و اورولوژی هم پوشانی هایی را به اشتراک می گذارند که می تواند شامل کلیه ها شود.
در حالیکه یک نفرولوژیست بر روی بیماری ها و اختلالاتی که بر روی کلیه تاثیر می گذارند تمرکز می کند، یک اورولوژیست بر روی بیماری هایی که ممکن است دستگاه دفع ادرار زنان و مردان را تحت تاثیر قرار دهد؛ تمرکز می کنند.
دستگاه دفع ادرار شامل کلیه و چندین قسمت دیگر مانند حالب ها، مثانه و مجاری ادراری است ، یک اورولوژیست همچنین با اندام های تناسلی مردان نیز کار می کند.
پزشک شخصی شما می تواند به جلوگیری و درمان مراحل اولیه بیماری کلیه کمک کند. گرچه گاهی اوقات این مراحل اولیه ممکن است علائم خاصی نداشته باشد، مانند خستگی، مشکلات خواب و تغییرات در حجم ادرار.
آزمایش دادن منظم می تواند بر عملکرد کلیه شما نظارت داشته باشد، به خصوص اگر در ریسک ابتلا به بیماری کلیوی باشید. این گروه از مردم در این ریسک قرار می گیرند:
آزمایش دادن یک خانواده ای که سابقه مشکلات کلیوی داشته می تواند علائم کاهش عملکرد کلیه را نمایان کند مانند کاهش مقدار درجه فیلتراسیون گلومرول یا افزایش سطح آلبومین در ادرار شما.
اگر نتایج آزمایش شما نشان دهنده بدتر شدن سریع یا دائم عملکرد کلیه باشد، ممکن است پزشکتان شما را به یک نفرولوژیست ارجاع دهد اگر علائم فوق را دارا باشید.
وجود سنگ کلیه نیز ممکن است به یک اورولوژیست ارجاع داده شود.
اگر نیاز دارید تا یک نفرولوژیست را ببینید، پزشک شخصی شما باید قادر باشد تا شما را به یکی از آنها ارجاع دهد. در بعضی موارد، شرکتی که شما را بیمه کرده است ممکن است نیاز داشته باشد تا یک نامه ارجاع از پزشک شخصی شما دریافت کند قبل از آن که یک متخصص را ببینید.
اگر نامه ارجاع را دریافت نکردید، با شرکت بیمه خود لیستی از متخصصین منطقه خود را که در پوشش بیمه تان هستند، چک کنید.
در میان تعریفی که از نفرولوژی شد، این پزشکان در واقع بیماری های مختلف مرتبط با کلیه را تشخیص، درمان و مدیریت می کنند. کلیه های شما مسئول چندین عملکرد مهم در بدن تان هستند، از جمله تصفیه خون برای دفع مواد زائد و ارسال این مواد به مثانه در قالب ادرار. اگر چیزی اشتباهی منتقل شود ممکن است مشکل کلیوی باشد. اینجا دقیقا جایی که است که یک نفرولوژیست وارد می شود.
همانطور هر پزشکی در تخصص خود متمرکز می شود، نفرولوژیست ها نیز آموزش دیده اند تا مشکلات و عوارض جانبی کلیوی را شناسایی کنند. برای مثال فشار خون مزمن می تواند نشان دهنده مشکلات جدی در عملکرد کلیوی باشد.
نفرولوژیست ها آزمایشاتی را انجام می دهند تا چگونگی خوب بودن کلیه و عملکردش را چک کنند اما دست به جراحی نمی زنند. این متخصصین با خدمات تشخیصی و درمان هایی مانند دیالیز در ارتباط هستند.