آب آوردن زانو، که در طب به آن افوزیون یا افیوژن زانو اطلاق می‌شود، به معنای انباشت و تجمع مقدار قابل توجهی مایع در داخل مفصل زانو است. این پدیده می‌تواند به دلایل متعددی رخ دهد. افوزیون زانو می‌تواند نشانه‌ای از وجود مشکلات یا بیماری‌های مرتبط با این مفصل باشد که نیازمند تشخیص و درمان مناسب توسط متخصصان پزشکی است.
آسیب دیدگی استخوان، رباط، تاندون و غضروف عاملی برای درد و ورم و آسیب دیدگی جدی است و باعث می شود که خون جریان یافته در مفصل زانو باعث ورم، گرمای بالا، سفتی و کبودی شود که به آن همارتروز گفته می شود و حتما نیازمند مراقبت پزشکی است. در چنین حالتی اگر درد زانو شدید باشد، حتماً باید به پزشک مراجعه شود؛ مخصوصا اگر فرد نتواند وزن خود را تحمل کند و یا مشکوک به شکستگی استخوان باشد.
انحطاط غضروف مفصل زانو می تواند باعث تولید بیش از حد مایع مفصلی باشد و ورم زانو را ایجاد کند. زانوی ورم کرده به دلیل آرتروز زانو، معمولاً با درد همراه است . افرادی که زانو درد شدید به دلیل آرتروز زانو را تجربه می کنند، احتمالاً بیش از بقیه ورم زانو را مشاهده خواهند کرد. معمولاً درد آن از خفیف تا معمولی است و زمانی که درد آن شدید باشد، مشکلات دیگری را ایجاد می کند. درمان های خانگی زیادی برای آرتروز زانو وجود دارد و همچنین ممکن است پزشک راهکارهایی مثل فیزیک درمانی یا تزریقات را به کار بگیرد.
در کل بدن کیسه های نازک و کوچکی وجود دارند که از مایع پر شده اند. این کیسه های لغزنده احتمال شکستگی استخوان و مشکلات اطراف بافت نرم را کاهش می دهند. زانو هم 11 تا از این کیسه ها دارد که دو تای آن مستعد بورسیت هستند. زمانی که این کیسه ها ملتهب می شوند، بورسیت ایجاد می گردد. زانوی ملتهب نیز آب بیشتری را در خود جای می دهد و مایعات افزایش پیدا می کنند یا به اصطلاح زانو آب می آورد و احساس می کنید که زانوی شما شبیه به یک بالون آب شده است.
البته ممکن است سوزش یا درد به همراه نداشته باشد. بیشتر بورسیت ها را می توان در خانه درمان کرد و نیاز به مراقبت پزشکی ندارد اما بعضی از انواع آن ها ممکن است زندگی فرد را به خطر بیندازد و آن هم زمانی است که این کیسه های متورم عفونی می شود و با ترشحات پر می گردد و در نتیجه یک نوع قرمزی و داغی روی زانو دیده می شود و ممکن است فرد احساس تب و بیماری کند که در چنین حالتی سریعا باید به پزشک مراجعه کرد.
تجمع دردناک کریستال های اوریک اسید داخل مفصل ، عاملی برای حمله نقرسی است . حمله نقرسی ورمی است که اغلب در شب و هنگام دراز کشیدن اتفاق می افتد و خیلی با سرعت رخ می دهد و ممکن است با درد، قرمزی و داغی همراه باشد. نقرس روی انگشت بزرگ پا هم تاثیر می گذارد و زانو، پاشنه پا، قوزک و کف پا را هم درگیر می کند .
نقرس معمولاً یک مفصل را به طور همزمان درگیر می کند و در مردان در دهه سی، چهل و پنجاه سالگی بیشتر اتفاق می افتد. البته گاهی اوقات نقرس به خودی خود بهبود پیدا می کند اما بعضی اوقات هم نیاز به دارو برای از بین بردن درد است.
این بیماری رواج کمتری دارد اما شبیه نقرس می باشد و به دلیل تجمع کریستال های میکروسکوپی در مفصل رخ می دهد. کریستال های کلسیم می توانند در مفصل زانو تجمع پیدا کنند، درد شدید و ناگهانی و ورم را ایجاد کنند که معمولاً در چنین حالتی رنگ پوست زانو هم تغییر پیدا می کند. نقرس کاذب به طور مکرر در زانو رخ می دهد و می تواند شانه، آرنج، قوزک پا، مچ، لگن و ستون فقرات را هم درگیر کند. بعضی از افراد آن را با درد روماتیسمی و آرتروز اشتباه می گیرند. ممکن است پزشک برای بهبود این مسئله برای شما دارو تجویز کند. بالا رفتن سن یکی از عوامل اصلی ایجاد نقرس کاذب می باشد اما معمولاً در عرض 2 هفته بهبود پیدا می کند.
یک بیماری خود ایمنی که ممکن است خطوط مفصلی را درگیر کند و باعث ورم و سفتی و همچنین سوزش و قرمزی در زاو شود و زانو حالت اسفنج گونه پیدا می کند. اگرچه که ممکن است علائم در زانو، دست، مچ و پا خودشان را نشان دهند. در مطلبروماتیسم چیست و انواع آن چه علائمی دارنددر بخش قبلی بهداشت و سلامت نمناک خواندید که روماتیسم مفصلی روی مفصل ها به شکل قرینه تاثیر می گذارد. یعنی اگر برای زانوی راست این اتفاق بیفتد ، قطعاً زانوی چپ هم این شرایط را تجربه می کند. علاوه بر درد و ورم، باعث ایجاد علائم دیگر از جمله خستگی، تب ملایم و احساس بیماری در کل بدن می شود که البته تشخیص و درمان به موقع آسیب های بلند مدت به مفصل را می کاهد.
ورم در پشت زانو نشان دهنده کیست بیکر است . این کیست هیچ علامت دیگری ندارد و با درد و سفتی همراه است. درد آن در انجام فعالیت های خاص مانند صاف کردن یا خم کردن زانو بعد از ایستادن در مدت زمان طولانی افزایش پیدا می کند. کیست بیکر زمانی اتفاق می افتد که کیسه های موجود در پشت زانو با مایع اضافی پر می شوند. ممکن است که این وضعیت به خودی خود یا با انجام درمان های خانگی بهبود پیدا کند اما در هر صورت بعضی از افراد باید به پزشک مراجعه کنند تا آب اضافی زانو را بیرون بکشند و تخلیه کنند.
درد همراه با ورم مفصل عاملی برای علائم آرتریت مفصلی جوانان است. این درد هنگام صبح افزایش پیدا می کند و مفصل ها در چنین حالتی سفت می شوند. آرتریت جوانان روی مفاصل بزرگ مثل زانو تاثیر می گذارد و ممکن است بیش از یک مفصل را به طور همزمان درگیر کند. کودکان هم به این آرتریت دچار می شوند و تب و التهاب را در خودشان احساس می کنند. اگر علائم آن ها بیش از یک هفته طول کشید، حتما باید به پزشک مراجعه کنید.
رایج ترین بیماری های زانو در جوانان و نوجوانان بیماری ازگود شلاتر است. این وضعیت می تواند باعث ورم و درد در زانو شود و زیر زانو نیز بیش از همه جا درد می گیرد. پوست اطراف زانو به لمس حساسیت نشان می دهد و در نتیجه در پشت و جلوی ران پا سفتی احساس می گردد. معمولاً با استفاده از آزمایشات اشعه ایکس این وضعیت را تشخیص می دهند و معمولاً با درمان های خانگی هم آن را بهبود می بخشند و یا بعد از بالا رفتن سن کودک این وضعیت خود به خود بهبود پیدا می کند.
باکتری یا دیگر میکروارگانیسم ها می توانند در اطراف مفصل زانو افزایش پیدا کنند، مفصل را عفونی کنند و باعث پر شدن ترشح داخل آن شوند و ورم زانو، درد شدید و تب را در آرتریت عفونی ایجاد کنند و ممکن است علائم به سرعت یا بعد از چند ساعت یا چند روز افزایش پیدا کند. اگر عفونت پیش زمینه ای وارد خون شود، زندگی فرد را تهدید می کند و در نتیجه بیمار سریعاً باید به پزشک مراجعه کند.
انواع خاصی از عفونت های باکتریایی می توانند عامل ایجاد پاسخ التهابی در بدن شوند و درد و ورم را در مفصل زانو ایجاد کنند. گاهی اوقات علائم ارتریت فعال، خود به خود از طریق بعضی از دارو های بدون نسخه و ضد التهابی بهبود پیدا می کند اما گاهی اوقات وضعیت های جدی تری هستند که باید به پزشک مراجعه گردد.
ممکن است که این اتفاق بسیار نادر باشد اما تومور هم می تواند یکی از علل ورم زانو باشد. این ورم با درد و احساس خشکی و سفتی در زانو همراه است و معمولاً هنگام شب یا انجام یک ورزش یا فعالیت جسمانی، درد آن افزایش پیدا می کند. تومور همچنین با تب ، کاهش وزن و عرق شبانه همراه است. ورم زانو، بسته به علت دقیق آن، ممکن است در یک یا هر دو زانو رخ دهد. آرتروز نیز از علل رایج آب آوردن زانو محسوب می شود.
زمانی که این وضعیت بدون درمان باقی بماند، ورم در طولانی مدت به یک ورم مزمن تبدیل می شود و به بافت آسیب می رساند، بنابراین تشخیص سریع و درمان نیاز است.
تشخیص علت ورم زانو توسط پزشک نیاز به فرایندهای متفاوتی دارد. گاهی اوقات پزشک ممکن است بخواهد که آب اضافی را از مفصل ورم کرده بیرون بکشد که به آن پروسه مکش گفته می شود که درد و ناراحتی را در این قسمت کاهش می دهد.
شرایطی وجود دارد که حتما باید به طور اورژانسی به پزشک مراجعه کنید که این شرایط شامل موارد زیر هستند:
تب 100 درجه فارنهایت به بالا و ورم زانو به مدت سه روز یا حتی بیشتر
رایج ترین شیوه های کاهش ورم زانو عبارتند از:
