در ماه مبارک رمضان، سحری و افطار به عنوان دو وعده غذایی بسیار مهم و اساسی شناخته می‌شوند که تأثیر زیادی بر سلامتی و انرژی روزانه روزه‌داران دارند. در این ایام مقدس، با توجه به اهمیت ویژه این دو وعده، لازم است که برخی ملاحظات و نکات تغذیه‌ای را مد نظر داشته باشید تا از بروز مشکلاتی همچون ضعف جسمانی، کم‌آبی بدن و سایر عوارض ناشی از روزه‌داری جلوگیری شود. انتخاب مواد غذایی مناسب در هنگام سحر می‌تواند به حفظ سطح انرژی طی ساعات طولانی روز کمک کند، در حالی که افطار باید شامل ترکیب متعادل پروتئین‌ها، کربوهیدرات‌ها و چربی‌های سالم باشد تا بدنتان بتواند به طور مؤثر از این منابع تغذیه‌ای بهره‌برداری کند. همچنین توجه به نوشیدن آب کافی در این دو وعده برای جبران کم‌آبی بدن نیز از اهمیت بالایی برخوردار است.

در ماه رمضان از مصرف این غذاها خودداری کنید

روزه داری در ماه رمضان به بهبود سلامت بدن کمک می‌کند، اما تنها در صورتی که اصول تغذیه‌ای خاص این ماه را رعایت کنید و از خوردن برخی غذاها پرهیز نمایید. ماه رمضان یک فرصت عالی برای تغییر سبک زندگی و ایجاد عادات سالم جدید است، بنابراین بهتر است از این فرصت بهره‌برداری کرده و عادات غذایی خود را اصلاح کنید. در این بخش از بهداشت و سلامت نمناک، شما را با غذاهایی آشنا خواهیم کرد که توصیه می‌شود در طول ماه رمضان کمتر مصرف شوند یا کاملاً کنار گذاشته شوند.

غذاهای حاوی قند زیاد

در سفره سحر و افطار بسیاری از مردم در ماه رمضان غذاهای شیرین مانند شله زرد و انواع شیرینیجات قرار دارد. خوردن غذاهای شیرین در وعده سحری سبب افت شدید قند خون و سبب تشنگی در طول روز می گردد. روزه داران بهتر است به جای مصرف زولبیا و بامیه تا حد امکان از شیرینی های طبیعی مانند خرما استفاده کنند و شله زرد، حلوا، زولبیا و بامیه را همزمان با هم نخورند. مصرف زیاد مواد شیرین در این ماه باعث چاقی می شود.

غذاهای چرب و سنگین

در ماه رمضان باید از خوردن انواع آش ها چون آش رشته، غذاهای حجیم، سرخ کرده و پرچرب به شدت خودداری شود. خوردن خوراکی های چرب در وعده سحری باعث عطش و تشنگی زیاد طی روز می شود. اما اگر گاهی غذای چرب می خورید کافی ا ست پس از آن (به ویژه در وعده افطار) کمی پودر رازیانه را با نبات در آب مخلوط کنید و بنوشید تا عوارض آن را کم کند و به گوارش بهتر خوراک کمک کند.

نوشیدنی های سرد

در ماه رمضان که روزه داران ساعات طولانی از خوردن و آشامیدن امتناع می کنند ، بعد از افطار برای رفع تشنگی زیاد افطار را با آب سرد و یا نوشیدنیهای سرد شروع می کنند. خوردن نوشیدنی سرد زمان افطار بسیار اشتباه است و توصیه می شود افطار را با نوشیدنیهای گرم و یا ولرم مانند آب ولرم، چای کمرنگ و شیر گرم آغاز کنند. مصرف آب زیاد به هنگام صرف افطار سبب اختلال در هضم مواد غذایی می شود. همچنین نوشیدن زیاد مایعات هنگام سحر، حجم معده را افزایش می دهد و امکان دارد فرد دچار رفلاکس معده شود.

نوشیدن چای

روزه داران بهتر است در این ماه چای کم رنگ بنوشند و از نوشیدن بیش از اندازه چای در وعده سحری اجتناب نمایند زیرا چای باعث افزایش دفع ادرار و از دست رفتن نمک های معدنی که بدن شما در طول روز به آن احتیاج دارد می شود. با مصرف ماءالشعیر طبیعی به جای آب و چای در سحر و ساعات پس از افطار، عوارض ناخواسته احتمالی را کاهش دهید.

برای تهیه این ماء الشعیر سنتی 50 گرم جوی پوست کنده سالم (نه پرک و نه نیمکوب) را با چهار لیوان آب (یک لیتر)، با حرارت ملایم، آهسته بجوشانید تا جوها کاملا پخته شوند. سپس این ترکیب سرد نشده را صاف کنید و در جای خنک قرار دهید تا سرد شود. از این چهار لیوان، بیش از سه لیوان آب جو به دست می آید که حداکثر دو روز در یخچال قابل نگهداری است.

تنقلات زیاد

مصرف تنقلات زیاد در فاصله افطار تا سحر سبب می شود که معده پر شده و جایی برای خوردن غذای اصلی نماند. این قبیل مواد دیر هضم هستند و سبب می شوند که به هنگام سحر به دلیل پری معده میل به غذا کاهش پیدا کند پس روزه داران عزیز باید از مصرف تنقلات زیاد در فاصله افطار تا سحر پرهیز کنند.

نمک و ادویه

یکی از نکات مهم در مورد تغذیه در ماه رمضان توجه به عدم مصرف ادویه جات است پس از نمک و ادویه اضافی بپرهیزید زیرا خوردن غذاهای شور و تند در ماه رمضان سبب کم آب شدن بدن و تشنگی خواهد شد.

پرخوری

در ماه رمضان باید از پرخوری و در هم خوری بپرهیزید. پرخوری و در هم خوری سبب ایجاد مشکلات گوارشی می شود. در ان ماه بهتر است غذای خود را آهسته میل کنید تا با شروع افطار دچار پرخوری نشوید. با آهسته غذا خوردن این فرصت را در اختیار مغز قرار می دهید تا پیغام سیر شدن را دریافت کند. 15 تا 20 دقیقه زمان می برد تا مغز پیام سیر شدن را دریافت کند.

حذف سحری

در ماه رمضان برخی از افراد آخر شب غذا خورده و برای خوردن وعده سحری بیدار نمی شوند اما توصیه می شود هرگز وعده سحر را حذف نکنید. سحری وعده ایست که تا افطار شما را سرپا نگه می دارد و از کند شدن سوخت و ساز بدن جلوگیری می کند. خوردن یک وعده سحری کامل کمک می کند بدن برای روزه داری آماده و با انرژی بماند. روزه بدون سحری سبب افت شدید قند خون و تحلیل عضلانی می گردد که بسیار زیان آور است.

میوه های گرمسیری

درماه رمضان و روزهای گرم سال از خوردن میوه های گرمسیری مانند موز و انبه (و کمتر آناناس) پرهیز کنید زیرا زیاده روی در خوردن آنها موجب افزایش غلظت خون می شود.

نوشیدنی های شور

بهتر است روزه داران در ایام ماه مبارک رمضان از نوشیدن نوشیدنی های شور مانند دوغ به سبب ایجاد تشنگی بپرهیزند. بهترین نوشیدنی برای روزه داران آب است اما باید بیش از حد مصرف نشود.

نکات تغذیه ای که باید در ماه رمضان رعایت کنیم

1. در ماه مبارک رمضان از غذاهایی استفاده کنید که با مزاج تان متناسب است.
2. افطار خود را با غذاهای لطیف و سبک تر آغاز کنید. خوردن کمی شله زرد، فرنی یا شیربرنج برای شروع افطار خوب است. اگر معده مرطوبی دارید روی آنها کمی دارچین و سیاه دانه بریزید.
3. هرگز قبل و بعد از غذا یا بین غذا آب ننوشید.
4. گلاب، هم برای تقویت معده و تقویت روح و قوا هنگام افطار بسیار مناسب است.
5. افرادی که گرمی و خشکی زیادی در معده دارند، در افطار سوپ جو همراه با آلوبخارا مصرف کنند.
6. گرم مزاجانی که دچار ریزش صفرا به معده هستند بهتر است بعد از افطار شربت سکنجبین ولرم مصرف نمایند تا معده را از صفرا بشوید.
7. غذا باید براساس فصل و ماه انتخاب کنید و غذاهای خیلی سنگین مانند کله پاچه، حلیم، آبگوشت یا غذاهای خیلی گرم و خیلی شیرین یا تند را از برنامه غذایی این ماه تان حذف کنید.
8. در ماه رمضان غذاهای مولد صفرا نخورید.
9. هر مزاجی که دارید برای باز کردن روزه، از یک استکان آب گرم و یک عدد خرما استفاده کنید و دو تا سه لقمه غذا بخورید سپس شام را یک ساعت پس از افطار میل کنید.