سردرد سرویکوژنیک (CGH) یا سردرد با منشأ گردنی به دسته خاصی از سردردها اطلاق میگردد که به دلیل درد و مشکلات ناحیه گردن ایجاد میشوند. این نوع سردردها معمولاً در یک سمت صورت بروز میکنند. در واقع، اختلالات و آسیبهای گردن، از جمله آرتروز، فشردگی اعصاب و التهاب عضلات گردن، میتوانند منجر به ایجاد این نوع سردردهای یکطرفه گردند. بنابراین، شناخت و درمان مشکلات گردن اهمیت بسزایی در مدیریت و بهبود سردردهای سرویکوژنیک خواهد داشت.
سردردها معمولاً دلایل متنوعی دارند و گاهی اوقات ناگهانی ظاهر می شوند. بنابراین، آگاهی از چگونگی مدیریت و کنترل این نوع سردردها بسیار مهم است. این سردردها ممکن است به دلایل مختلفی مانند مشکلات گردنی، استرس، آسیب دیدگی و یا سایر عوامل ایجاد شوند. شناخت علل و علائم این نوع سردردها می تواند به افراد کمک کند تا راهکارهای مناسبی را برای مدیریت و درمان آنها پیدا کنند.
کاملا از نامش پیداست، سردرد گردنی یعنی گردن درد و هر مشکلی که به گردن مربوط می شود و سردرد را ایجاد می کند اما ممکن است به دلیل واکنش های مختلف مثل میگرن وضعیت بدتر شود و تشخیص را برای افراد سخت تر کند.
به این مشکل سردرد گردنی گفته می شود که معمولاً به دلیل آسیب دیدگی به گردن اتفاق می افتد. در این قسمت از بهداشت و سلامت نمناک قصد داریم اطلاعاتی در مورد سردرد ها با منشا گردنی را به شما معرفی کنیم تا آن ها را بهتر بشناسید.
سردرد سرویکوژنیک (CGH) زمانی اتفاق می افتد که درد از یک منبع خاص در گردن تا سر ارجاع شود. این درد معمولاً یک درد ثابت یا احساس کسل کننده است، اما گاهی اوقات شدت درد می تواند بدتر شود. علائم CGH معمولاً به صورت پهلو بسته است، به این معنی که در یک طرف گردن، سر و یا صورت بروز می کند.
CGH یک سردرد ثانویه است که به دلیل یک بیماری جسمی یا عصبی که از ابتدا شروع شده است، رخ می دهد. CGH ممکن است در اثر تروما، مانند شکستگی، دررفتگی، یا ضربه شلاق، یا یک بیماری پزشکی زمینه ای مانند آرتریت روماتوئید، سرطان یا عفونت ایجاد شود.
در حالی که منبع درد در ستون فقرات گردنی قرار دارد، تشخیص CGH دشوار است زیرا درد همیشه در گردن احساس نمی شود. علائم CGH همچنین می تواند سردردهای اولیه، مانند میگرن و سردرد تنشی را تقلید کند.
سرویکوژنیک یا CGH معمولاً به عنوان یک درد متناوب شروع می شود و ممکن است پیشرفت کند و به یک درد مداوم تبدیل شود. از ویژگی های مشترک CGH می توان به این موارد اشاره کرد.
در ناحیه ستون فقرات گردنی فوقانی، هسته تریژمینوسرویکال منطقه ای از همگرایی رشته های عصبی حسی است که از اعصاب سه قلو و اعصاب فوقانی نخاع سرچشمه می گیرند.
عصب سه قلو مسئول احساس درد در صورت از جمله قسمت بالای سر، پیشانی، چشم و ناحیه شقیقه است. هنگامی که احساس درد ناشی از سرویکوژنیکتوسط اعصاب فوقانی نخاع احساس می شود، به رشته های عصبی سه قلو منتقل می شود. این انتقال منجر به احساس درد در نواحی مختلف سر می شود.
در برخی موارد، CGH ممکن است به دلیل شرایط زمینه ای خطرناکی مانند تومور، خونریزی، شکستگی یا ناهنجاری شریانی (اتصال غیرطبیعی بین عروق و وریدها) در ناحیه سر و گردن ایجاد شود. در چنین مواردی، یک یا چند مورد از علائم زیر نیز ممکن است وجود داشته باشد.
گردن ما معمولا عاملی برای نگه داشتن سر می باشد و باعث می شود که سر روی بدن به شکل متعادل قرار بگیرد. معمولاً سردرد های گردنی هم سر و هم گردن را درگیر می کنند. رابطه بین درد این دو قسمت کاملا مشهود است.
البته سر درد و گردن درد این چنینی بستگی به وضعیت ذهنی و عاطفی افراد هم دارد. معمولا اگر فرد بتواند یک پوزیشن مناسب به خودش بگیرد و سر خود را صاف نگه دارد، کمتر دچار گردن درد و سردرد می شود.
در چنین حالتی معمولاً افراد مانند بقیه سر و گردن شان متناسب با دیگر اندام ها نیست زیرا عصب های اصلی بدن آن ها به شکل مناسبی قرار نگرفته است. در نتیجه حدود 3 میلیمتر ناقرینگی در پوزیشن سر و گردن دیده می شود.
اگر اخیراً تصادف کرده باشید یا از یک آسیب دیدگی رنج ببرید، احتمالاً درد سر و گردن بعد از چند روز یا بعد از یک هفته یا چند ماه ادامه خواهد داشت و باید آن را بررسی کنید. احتمالاً آسیب گردن در این شرایط باعث سردرد شما شده است. بهتر است که حتماً از یک متخصص متبحر کمک بگیرید تا بدنتان بتواند دوباره به الگوی متعادل خودش برگردد.
معمولاً کسانی که بیش از حد از ماهیچه و عضلات کار می کشند یا کسانی که فعالیت جسمانی بالایی ندارند، با این مشکل مواجه می شوند. بعضی از آن ها ممکن است گردن خود را بیش از حد جلو بیاورند یا بیش از حد پایین بگیرند و در نتیجه مشکل آن ها تشدید می شود.
از طرفی به درستی راه نمی روند و همین باعث می شود که ماهیچه پشت گردن بیش از حد سفت شود و عضله های جلو مورد استفاده زیاد قرار بگیرند که همین عاملی برای گردن درد و سردرد خواهد بود.
خواب مناسب عاملی برای داشتن بدن سالم است زیرا همه ما یک سوم زندگی را در حال خواب هستیم و حرکت نمی کنیم. اگر نتوانیم هنگام خواب پوزیشن مناسبی داشته باشیم و سر و گردن خود را متناسب نگه داریم، احتمالاً با سردرد گردنی مواجه خواهیم شد.
هنگام خواب باید مراقب باشیم که گردن ما روی بالش تکیه داده شده باشد، کمر باید به شکل مناسبی کشیده شود و برای پاهای خود نیز باید از یک بالش استفاده کنیم تا به دیگر مهره های بدن فشار نیاورند.
بدن ما در هر قسمت به قسمت دیگر وابسته است. در نتیجه مشکلات شانه، قفسه سینه و گردن به دیگر قسمت ها انتقال پیدا می کند. گاهی اوقات ضعف دیواره های شکم و پوزیشن غلط عاملی برای فشار آوردن به گردن می شود.
باید مراقب باشیم که این درد عمیق نشود. برای بهبود این وضعیت باید از حرکات کششی استفاده کنیم. باید یاد بگیریم که چگونه نفس عمیق بکشیم و مراقب باشیم که حرکات شکمی ما بیش از حد سفت و سنگین نباشند.
گاهی اوقات التهاب و ضعف اعضای بدن عاملی برای مشکلاات استخوانی، مفصلی و ماهیچه ای است. در نتیجه بدن ما نمی تواند پوزیشن مناسبی داشته باشد. معمولاً التهابات روده و کبد به دلیل کمبود اکسیژن، مواد مغذی و خون، عاملی برای فشار آوردن به ماهیچه ها از جمله گردن درد هستند که همین امر سردرد را هم ایجاد می کند.
گوشی موبایل عاملی برای مشکلات سر درد و گردن درد خواهد بود و باعث ضعف آن ها می شود، زیرا ما مدام سر خود را پایین می گیریم. همین مشکل در گردن به سر انتقال پیدا می کند و باعث می شود که نتوانیم به خوبی وضعیت مناسبی داشته باشیم.
گاهی اوقات تعادل نامناسب در هورمون های بدن از جمله استروژن عامل ایجاد مشکلات گردن درد خواهد شد. استروژن در اکثر مواد مختلف و محیط اطراف ما وجود دارد. مثلاً وازلین حاوی استروژن است و بسیاری از پلاستیک ها هم از استروژن ساخته شده است.
این ترکیبات در لوازم آرایشی، محصولات بهداشتی، بسته بندی ها، غذا ها، لباس ها و غیره هم وجود دارند. باید مراقب باشیم که استروژن بیش از حد، عاملی برای شل شدن فیبر بدن نشود و سردرد و گردن درد را ایجاد نکند.
می توانید تا چند روز بدون آب و غذا دوام بیاورید اما یک دقیقه هم نمی توانید نفس نکشید بنابراین بسیار مهم است که راه صحیح تنفس را یاد بگیرید. تنفس غلط روی پوزیشن بدن شما هم تاثیر می گذارد.
تنفس باید عمیق باشد. اگر هنگام تنفس شانه های شما تکان می خورد، یعنی تنفس اشتباهی دارید. این تنفس فشار زیادی را به گردن وارد می کند. گردن باید از تنفس ما حمایت کند و ریه ها باید پایین بیایند.
مراقب باشید که از لوازم مناسبی استفاده کنید. حد نرمال و طبیعی را حفظ کنید. همیشه از مبلمان استاندارد استفاده کنید تا پوزیشن گردن و سر شما را حفظ کند. هنگام دویدن، پریدن، قدم زدن، اسکات و حرکت های دیگر مراقب سر و گردن تان باشید.
از مراقبت های ضد التهابی استفاده کنید تا بدن شما وضعیت بهتری پیدا کند. مثلاً زردچوبه برای اصلاح سر درد و گردن درد مناسب است و التهابات را کاهش می دهد. همچنین می توانید یک روز در میان از دوش آب سرد و گرم استفاده کنید. منیزیم هم می تواند فشار و تنش روی گردن را از بین ببرد یا تا حد زیادی کاهش دهد.
نزدیک ترین ناحیه به گردن و سر، شانه است. زمانی که شانه مشکل داشته باشد، قطعاً علائم آن روی سر و گردن هم ظاهر می شود. پس چنانچه در بخش بهداشت و سلامت نمناک اشاره شده است سعی کنید شانه های خود را به شکل مناسبی نگه دارید و از آن ها مراقبت کنید تا دچار سر درد گردنی نشوید.
اگر در طول روز کاری باید مرتباً سر خود را به هر جهت بچرخانید، چرخش کامل بدن را به جای چرخش گردن در آن بگنجانید. استفاده از صندلی اداری یا چهارپایه قابل چرخش می تواند کمک کند.
اگر مجبورید مرتباً بلند شوید یا اشیا سنگین مانند جعبه را بلند کنید، از زانو خم شوید و در مقابل خم شدن به پشت، روی زمین بنشینید. خم شدن در زانوها به شما کمک می کند تا ستون فقرات در وضعیت خنثی و ایمن تری قرار بگیرد و وضعیت بدن بهتر شود.
اگر لازم است اشیا را در خانه یا محل کار خود بلند کنید، جسمی را که بلند می کنید نزدیک بدن خود نگه دارید زیرا این امر باعث کاهش فشار در ستون فقرات می شود.
هنگام نشستن طولانی مدت در خانه، از نیمکت ها یا صندلی های نرم که در آن فرو می روید خودداری و از وضعیت بد بدن جلوگیری کنید. در عوض، برای ترازبندی بهتر ستون فقرات، روی یک سطح سفت و محکم بنشینید.
هنگام خوابیدن به پشت یا پهلو، فقط از بالش (اغلب یک عدد) به اندازه کافی استفاده کنید تا گردن شما خنثی باشد و به طرفین خم نشود. خوابیدن با بالش های زیاد می تواند سر شما را به سمت جلو یا کنار حرکت دهد و فشار را روی گردن در طول شب ایجاد کند.