در این مقاله به بررسی نقش و تأثیر مصرف قهوه بر سطح قند خون و همچنین پیشگیری از بیماری دیابت پرداخته‌ایم. مطالعات علمی نشان داده‌اند که ترکیبات موجود در قهوه، از جمله کافئین، کلروژنیک اسید و ترکیبات فنولی، می‌توانند اثرات مفیدی بر تنظیم سطح قند خون داشته و از بروز دیابت نوع 2 جلوگیری کنند. این موضوع به‌ویژه در مورد افرادی که در معرض خطر ابتلا به دیابت قرار دارند، حائز اهمیت فراوان است. در این مقاله، شواهد علمی موجود در این زمینه به‌طور مفصل مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است.
سطح قند خون نقش حیاتی در سلامت عمومی انسان ایفا می‌کند. اگر قند خون کنترل نشود، عملکرد اعضای مختلف بدن دچار اختلال خواهد شد. به عنوان مثال، قند خون بسیار پایین منجر به بیماری هیپوگلیسمی و قند خون بالا منجر به دیابت می‌شود. متأسفانه، امروزه تعداد زیادی از افراد با دیابت دست و پنجه نرم می‌کنند و این افراد باید بسیار مراقب رژیم غذایی خود باشند. در این مقاله قصد داریم تأثیر قهوه بر روی قند خون را بررسی کنیم و ببینیم آیا این نوشیدنی دوست‌داشتنی بر بیماری دیابت اثری دارد یا خیر. با ما همراه باشید.
در سال‌های اخیر، قهوه جای خود را کم کم میان ما ایرانی‌ها باز کرده و به نوشیدنی موردعلاقه بسیاری از افراد تبدیل شده است. همان‌طور که می‌دانید، این نوشیدنی دوست‌داشتنی حاوی کافئین است و خیلی‌ها بر این باورند که می‌تواند روی سطح قند خون تأثیر بگذارد. بعدها ثابت شد که کافئین تأثیر مستقیم روی قند خون ندارد، بلکه با تغییر حساسیت به انسولین ممکن است سبب تغییرات در قند خون شود. با اینکه نظرات ضد و نقیضی در این زمینه وجود دارد، برخی از تحقیقات نشان داده‌اند که کافئین می‌تواند برای مدت‌زمانی کوتاه نحوه واکنش بدن نسبت به انسولین را تغییر بدهد.
با این تفاسیر، تأثیر کافئین روی قند خون ممکن است روی همه اثر یکسانی نداشته باشد. بیشتر، افرادی که مبتلا به دیابت هستند در معرض تغییرات قند خون بر اثر نوشیدن قهوه قرار می‌گیرند. در واقع ممکن است خیلی‌ها متوجه این افزایش نشوند. عواملی همچون سلامت عمومی، متابولیسم و حساسیت به کافئین، روی واکنش بدن ما به کافئین تأثیر می‌گذارند.
تحقیقات اثبات کرده‌اند که نوشیدن 3 تا 4 فنجان قهوه در روز، ممکن است خطر ابتلا به دیابت نوع 2 را کاهش بدهد. در این تحقیق خطر ابتلا به دیابت نوع 2 در افرادی که به مدت بیش از 4 سال،هر روز بیش از 1 فنجان قهوه میل می‌کردند، 11 درصد کمتر از کسانی بود که قهوه مصرف نمی‌کردند. بنابراین، مصرف زیاد قهوه ممکن است خطر ابتلا به دیابت نوع دوم را پایین بیاورد. توجه داشته باشید که منظور از مصرف زیاد، 4 تا 5 فنجان قهوه (معادل 400 میلی‌گرم کافئین) در روز است و مصرف بیش از حد کافئین ضرر دارد.
جالب است بدانید که تأثیر قهوه بر دیابت فقط درمورد قهوه‌های کافئین‌دار صادق نیست؛ بلکه قهوه دیکف یا همان بدون کافئین نیز چنین تأثیری دارد. با این تفاسیر، احتمال می‌رود این خاصیت قهوه به خاطر وجود آنتی اکسیدان‌ها باشد و ارتباط چندانی با کافئین نداشته باشد. اگر می‌خواهید از خواص قهوه بهره ببرید، اما با کافئین موجود در آن مشکل دارید، دفعه بعدی که به فروشگاه اینترنتی خرید قهوه محبوبتان سر می‌زنید، سراغ قهوه دیکف بروید.
تأثیر قهوه روی دیابت که در بخش قبلی توضیح دادیم، تنها در مورد افرادی صدق می‌کند که به دیابت مبتلا نشده‌اند. بنابراین، اگر از قبل دیابت دارید، ممکن است کافئین اثر متفاوتی برای شما داشته باشد. برخی تحقیقات نشان داده‌اند که کافئین می‌تواند روی حساسیت به انسولین اثر بگذارد که این مسئله خبر خوبی برای افراد دیابتی نیست. کاهش حساسیت به انسولین، یعنی سلول‌ها دیگر به اندازه قبل قند خون را جذب نمی‌کنند. به دنبال این مسئله پیشنهاد می‌شود که اگر مبتلا به دیابت هستید، نوشیدنی‌های دیگر را جایگزین کنید. در ادامه چند جایگزین برای قهوه را معرفی می‌کنیم.
توجه داشته باشید که خیلی‌ها قهوه خود را با شیرین‌کننده‌هایی نظیر سیروپ میل می‌کنند. اگر مبتلا به دیابت هستید، باید مصرف شکر را تا حد امکان کاهش دهید و از نوشیدن این دسته از قهوه‌ها خودداری کنید. در آخر به خاطر داشته باشید که ممکن است کافئین اثر یکسانی برای شما نداشته باشد، پس در صورت بروز هرگونه تغییر در قند خونتان، به پزشک مربوطه مراجعه کنید.
حتی اگر مبتلا به دیابت باشید، تا وقتی زیاده‌روی نکنید می‌توانید از نوشیدن قهوه لذت ببرید. با وجود این، اگر احساس کردید قهوه به بدن شما نمی‌سازد، می‌توانید سراغ نوشیدنی‌های زیر بروید:
در هر شرایط سلامت و هر سنی که هستید، مهم است از ویژگی‌های مواد مصرفی در رژیم غذایی‌تان باخبر باشید. قهوه نیز امروزه یکی از اجزای جدانشدنی از رژیم غذایی ماست و خوب است اطلاعاتی در مورد تأثیر آن بر سلامتی کسب کنیم. اگر این نوشیدنی محبوب را درست و به اندازه مصرف کنید، درگیر مشکل خاصی نخواهید شد. تنها زمانی به جایگزین کردن قهوه احتیاج دارید که حتی مقدار کم آن نیز باعث آزار شما شود.
